In Nederland heeft één op de vijf mensen last van aanhoudende pijn. Dit wordt ook…
Om gezond en prettig ouder te worden is het belangrijk botten en spieren in goede conditie te houden.
In Nederland worden jaarlijks ruim honderdduizend botbreuken geregistreerd, waarvan bijna veertigduizend worden veroorzaakt door osteoporose.
Bij osteoporose, ook wel botontkalking genoemd, zijn uw botten zwakker dan bij uw leeftijd past. Hierdoor loop u meer kans op een botbreuk, met alle gevolgen van dien. In dit artikel leest u hoe osteoporose ontstaat en wat u ertegen kan doen?
Botopbouw vs. botafbraak
Tijdens het hele leven vindt botopbouw en botafbraak plaats. Als kind is de botopbouw groter dan de botafbraak. Rond het dertigste levensjaar zijn de botten op zijn sterkst. Dit noemen we de maximale botmassa. Daarna zal de botafbraak groter worden dan de botaanmaak en neemt de botmassa langzaam af. Dit kan bij vrouwen na de overgang sneller gaan, maar ook bij mannen neemt de botmassa af.

bron: Physios
Er zijn verschillende risicofactoren voor het ontstaan van osteoporose. Op basis hiervan is een scorelijst gemaakt waarmee gekeken kan worden of u een verhoogd risico heeft op osteoporose. Tel de scores van de regels die op u van toepassing zijn bij elkaar op. Scoort u 4 punten of meer? Dan heeft u een verhoogd risico op osteoporose.
Risicotest voor Osteoporose
Riscofactor | punten |
Gewicht < 60 kg of BMI < 20 kg/m2 | 1 |
Leeftijd > 60 jaar | 1 |
Leeftijd > 70 jaar | 1 |
Eerdere fractuur na het 50e levensjaar | 1 |
Heupfractuur bij een ouder | 1 |
Verminderde mobiliteit Gebruik van loophulpmiddel of >4 weken niet kunnen lopen in afgelopen jaar. |
1 |
Reumatoïde Artritis | 1 |
Meer dan 1x gevallen in afgelopen jaar | 1 |
Heeft u diabetes, COPD, inflammatoire darmziekte (ontsteking aan de darm), verhoogde schildklierwerking of epilepsie? | 1 |
Gebruik van glucocorticoïden (>3 maanden, >7,5 mg/dag) |
4 |
Scoort u 4 punten of meer? Dan is er een verhoogd risico op osteoporose.
Behandeling
Bij de behandeling van osteoporose zijn drie dingen belangrijk. Beweging, voeding en medicijnen.
Hiervan is beweging het allerbelangrijkste. Hoeveel en op welke manier hangt af van uw persoonlijke situatie.
Ook voeding is belangrijk. Als eerste moet worden nagegaan of u dagelijks genoeg calcium en Vitamine D binnenkrijgt. De belangrijkste bron van calcium zijn zuivelproducten, maar ook in groenten en graanproducten zit een kleine hoeveelheid calcium. Calcium kan alleen goed worden gebruikt voor botaanmaak als er genoeg Vitamine D is.
Vitamine D wordt met name aangemaakt door de huid onder invloed van zonlicht. In Nederland kan de huid alleen in de maanden mei tot en met augustus voldoende Vitamine D aanmaken. Ongeveer 25% van de Vitamine D krijgen we binnen via onze voeding. Vitamine D zit onder meer in vette vis, vlees en margarine.
Als het nodig is zal een arts medicatie voorschrijven. Meestal is dit een medicijn waarmee de botafbraak wordt afgeremd.
Fysiotherapie bij osteoporose
De fysiotherapeut zal zich in de therapie richten op het in beweging komen of blijven, het verminderen van het valrisico en het stimuleren van de botaanmaak.
Om met bewegingen de botaanmaak te stimuleren moeten deze bewegingen zorgen voor voldoende botbelasting.
De belasting moet ten eerste één tot twee keer hoger zijn dan het lichaamsgewicht. Dit kan bijvoorbeeld door het gewicht naar één been te verplaatsen of extra gewicht te dragen.
Ten tweede moet de beweging dynamisch zijn, waarbij niet de versnelling, maar juist het afremmen van de beweging zorgt voor een belasting van de botten.
Ten derde moet de beweging minimaal 60 keer per dag plaatsvinden. Waarbij één beweging bijvoorbeeld één traptrede, één sprongetje of één grote stap is. Dit doel kan dus per dag al redelijk snel gehaald worden.
Maar om echt effect te hebben op de botdichtheid moet dit wel één tot twee jaar worden volgehouden! Het is daarom belangrijk bewegingen te kiezen die u makkelijk kan inbouwen in uw dagelijkse activiteiten.
Voorbeelden van activiteiten met voldoende botbelasting zijn traplopen, stevig wandelen met grote passen of sporten als steppen, dansen of volleybal.
Bedenk hierbij ook dat alleen in de botten die bij de beweging belast worden botaanmaak wordt gestimuleerd. Dus bij oefeningen voor de benen zullen de botten van de rug niet ook automatisch sterker worden. Het is daarom belangrijk oefeningen te variëren om het hele lichaam te belasten. Bv op de handen steunen voor de armen en van een stoel opstaan en weer gaan zitten om de rug te belasten.
Heeft u na het lezen van deze informatie vragen over hoe u uw botten gezond kan houden? Wij helpen u graag!